Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Gentiana lutea & Pancratium maritimum

fotò
fotò
Genciano

Gentiana lutea

Gentianaceae

Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.

Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.

Descripcioun :
La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.

Usanço :
Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).

Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae


Ordre : Gentianales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre

Liò : Pasquié - Prado umido - Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753

fotò
fotò
Ile-de-mar

Pancratium maritimum

Amaryllidaceae Liliaceae

Àutri noum : Muguet-de-mar, Ile-sóuvage, Campaneto.

Noms en français : Lys de mer, Lis des sables.

Descripcioun :
L'ile-de-mar es uno poulido planto de sablo que trachis en ribo de mar. Se recounèis à sa flour (emé uno corolo di douge dènt) d'un biais eisa. Sènt qu'embaumo. Lou poudrés recounèisse peréu à la debuto de la primo à si fueio envertouiado ; aquésti fueio crèbon l'estiéu e se retrobon dessecado au pèd de la planto. Li grano soun negro e sèmblon de carboun de bos.

Usanço :
Es uno planto empouisounanto que caup proun d'alcalouïdo dangerous. Èro couneigudo de la farmacìo greco (pankration = "touto puissanço") qu'èro emplegado pèr purga lou cors. Fau saupre qu'à d'ùni prouprieta alucinougèno.

Port : Erbo
Taio : 20 à 60 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Pancratium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Liliaceae


Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 4 à 13 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0
Aparado : Vo
Remarco : Meno aparado
Juliet à Nouvèmbre

Liò : Mar - Sablo - Duno
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Pancratium maritimum L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
CC
ges
C
C
ges
ges
ges

Gentiana lutea & Pancratium maritimum

ges
ges
ges
ges
ges
C
C
CC

Coumpara Genciano emé uno autro planto

fotò

Coumpara Ile-de-mar emé uno autro planto

fotò